Galeria Fotografii Piktorialnej „Weranda”, Budynek Uzdrowiska Goczałkowice Zdrój, ul. Uzdrowiskowa 54
Wspólna wystawa Grupy Janowskiej i Pictorial Team
Wernisaż w czwartek 8 stycznia o godz. 18:00, ekspozycja do 28 lutego 2015
Wystawie patronuje Starosta Pszczyński i Prezes Uzdrowiska Goczałkowice Zdrój
Wystawa Silesia - przeciw Nicości jest esejem na temat postępującej degradacji i upadku kultury materialnej i duchowej Śląska. Kilkadziesiąt lat temu było to polskie eldorado, teraz jedna z niewielu kurczących się wysp chroniących tradycyjne wartości w morzu bylejakości i tandety.
Autorzy wyrażają swoje przemyślenia na zasadzie luźnych skojarzeń, nie stosują porządku tematycznego, czy hierarchii ważności przedstawionych tematów. Mamy tutaj zderzenie dwóch stylów; z jednej strony sztuki brut art reprezentowanej przez Grupę Janowską (związaną ze Śląskiem od początku swojego istnienia) z drugiej modern piktorializm czyli artystyczna fotografia społeczna, w wykonaniu Pictorial Teamu.
Prace wyrażają skrajne emocje; od afirmacji codziennego życia na Śląsku, poprzez nostalgię za minionym światem, po żal a nawet rozpacz, że ten świat wartości duchowych i materialnych nieubłaganie znika.
Czy sztuka może przeciwstawić się Nicości?
Grupa Janowska uznawana jest za fenomen na skalę światową. Powstała w 1946 roku. Zebrani razem przez Ottona Klimczoka, przy zakładowej świetlicy kopalni Wieczorek w Nikiszowcu, plastycy-amatorzy na początku istnienia tworzyli swoje artystyczne wizje w zasadzie tylko dla siebie i swojego środowiska. Wśród prekursorów byli między innymi: Teofil Ociepka, Paweł Wróbel, Ewald Gawlik, Erwin Sówka, Eugeniusz Bąk, Bolesław Skulik, Józef Gajzler, Helmut Matura. Dziś ich obrazy i grafiki są rarytasami w kolekcjach dzieł malarstwa nurtu brut art. Po „odwilży” 1956 roku zostali zauważeni i mogli wypłynąć na szersze wody a ich twórczość uzyskała powszechny aplauz nie tylko w kręgach artystycznych.
Od 1986 roku zespół przyjął nazwę Grupa Janowska.
Przez dziesiątki lat istnienia skład zespołu ulegał z naturalnych przyczyn ciągłym zmianom, to jednak przez cały ten okres jego działalność i twórczość była silnie związana z regionem. W Grupie Janowskiej tworzyli i nadal tworzą nietuzinkowi pasjonaci o niebywałej motywacji i zacięciu do malarstwa i innych form tej sztuki, miłujący swoją pasję, którzy widzą piękno swojej małej i dużej ojczyzny i chcą je przenieść na płótno swoich obrazów. Tematyka prac członków grupy skoncentrowana jest w głównej mierze na swoistej indywidualnej interpretacji lokalnych klimatów. Śląsk, ale nie tylko, pokazywany jest najczęściej w całej różnorodności, zaczynając od portretu śląskiego pejzażu przemysłowego, najczęściej kopalń i hut, poprzez familoki i otaczające ich place, architekturę miejską, naturę i scenki rodzajowe, aż po kompozycje z przesłaniem, w których autorzy powierzają nam swoje osobiste odczucia i przemyślenia.
Upływający czas, naturalny postęp wywiera jednak powszechnie swoje piętno, dotyczy to również twórczość artystycznej. Edukacja, większa świadomość, nabierają globalnego wymiaru a skażone wścibską cywilizacją i konsumpcjonizmem postrzeganie i odczucia mu towarzyszące mają potężny wpływ na społeczeństwo.
Nie omija to również członków grupy. To już nie jest posłannictwo oparte na jakiejś ideologii, to najzwyklejsza pasja, ale jakże ważna, niezmiernie ważna i tak bardzo potrzebna do przeniesienia się w inny wyjątkowy malowniczy i o wiele lepszy świat, lepszy tak dla twórców jak i odbiorców tego rodzaju estetyki. Grupa jest otwarta na ludzi podobnie czujących, ale mogących zaproponować swoją indywidualną osobowość, charakter i poczucie estetyki, którzy chcą wnieść do grupy nowe spojrzenie w kultywowaniu lokalnych wartości naszego śląskiego regionu. Niespodziewana śmierć poprzedniego lidera Helmuta Matury spowodowała, że opiekę nie tylko artystyczną nad grupą z wyboru i akceptacji członków grupy przejęła Sabina Pasoń. Działalność Grupy Janowskiej została w fabularyzowanej formie przedstawiona w filmie Angelus w reżyserii Lecha Majewskiego. Więcej o Grupie można znaleźć na jej stronie internetowej.
Jesteśmy zespołem fotografującym w konwencji modern piktorializmu ( wg terminologii z wystawy fotograficznej D. J. Rużicki pokazanej retrospektywnie w Minneapolis Institute of Arts) a opartego na zasadach sformułowanych jeszcze w 1907 przez Roberta Demachy`ego na łamach Camera Work. Stoimy na pozycjach antymodernistycznych bliskich temu, co sformułował D. Kuspit w swoim znakomitym dziele Śmierć sztuki oraz we wstępie do katalogu głośnej wystawy Nowi dawni mistrzowie.
Najbliżej nam do fotografii artystów a dokładnie do stylistyki tableau. Cechą naszej fotografii jest interpretacja. Upraszczając: obraz / zdjęcie ma się różnić od tego, co widział obiektyw aparatu - po drodze musi zadziałać wrażliwość i talent fotografującego artysty. Innymi słowy fotografia dokumentalna czy fine view sztuką nie są, choć mogą być znakomitą fotografią. Tej zasadzie piktorializmu są poddane wszystkie nasze prace – za każdą stoi osobowość autora, choć stylistycznie wszystkie prace są jednorodne gatunkowo, a w galeriach na naszej stronie poddane dodatkowo weryfikacji tematycznej.
Jako ewenement i powód do chluby jest też fakt, że cała nasza fotografia ma charakter interdyscyplinarny; powstała z inspiracji innymi dziełami sztuki (surrealiści, Bruno Schulz), będąc ich swoistą interpretacją. Ponadto, zdecydowana większość naszych galerii ma charakter socjologiczny, są to prace o charakterze społecznym, ale podane w sposób art, nie jako dokument, lecz jako odautorski esej na temat ważki społecznie – stąd zresztą pojęcie modern pictorialism. Jesteśmy prekursorami w takim potraktowaniu fotografii w Polsce…
Członkowie Teamu posiadają tak ważne wyróżnienia jak np. : Królewskiego Towarzystwa Fotograficznego - Londyn; Sony Award - Tokio, Paryż; Pilzner Urquel Award – Los Angeles; International Photography Award - USA; Sinar Award - Lozanna; Medal im. Jana Bułhaka – Polska… oraz ponad setkę nagród pomniejszej rangi, wystawiali swoje prace prawie na wszystkich kontynentach, z wyjątkiem Australii…
Więcej można znaleźć na stronie internetowej. Autorzy zdjęć: Lucyna Romańska, Agnieszka Tomiczek, Bogusława Czajczy, Jerzy Niedziela, Grzegorz Meisel, Mieczysław Wielomski.