Przystanek Pireus, ul. Głogowska 35, Poznań 
Wernisaż w sobotę 19 października o godz. 18:00, ekspozycja do 7 listopada 2024 
Wystawa odbywa się w ramach 7. Wielkopolskiego Festiwalu Fotografii 
im. I. Zjeżdżałki „Wobec wody”

Karol Szymkowiak : 0169-8629 5223-01750

W połowie 2023 roku eksperci z Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej odnotowali na Jeziorze Powidzkim nowy rekord widzialności, wynoszący 10,38 metra przezroczystości wody pionowo w dół. Największe jezioro w Wielkopolsce zostało tym samym ogłoszone najczystszym w Polsce. Akwen objęty jest strefą ciszy, ma dobrze rozwiniętą florę i faunę, a od dziesięcioleci stanowi popularne miejsce rekreacji i wypoczynku. Dla wielu ludzi z okolicy, tak jak i dla mnie osobiście, Jezioro Powidzkie kojarzy się przede wszystkim z beztroskim dzieciństwem, nauką pływania, pierwszymi wyjazdami pod namiot, żeglowaniem, relaksem, bezpieczną przystanią.
W bezpośrednim sąsiedztwie jeziora rozgrywa się równoległa rzeczywistość. Zaledwie kilka kilometrów od niego w 1953 roku, w czasach zimnej wojny, Sowieci rozpoczęli budowę bazy lotnictwa wojskowego
i do dziś jest to największe polskie lotnisko wojskowe. Kilka lat temu Pentagon ujawnił ściśle tajne opracowanie Studium wymagań broni nuklearnej strategicznego dowództwa lotniczego na rok 1959. Pośród około 2.300 celów w krajach bloku wschodniego i Chinach, jakie amerykańskie lotnictwo strategiczne miało zbombardować przy użyciu bomb nuklearnych w razie wybuchu III wojny światowej, znajduje się też lotnisko w Powidzu. Numer tego celu to 0169-8629 5223-01750.
Obecnie mieści się tu 33 Powidzka Baza Lotnictwa Transportowego, która jest miejscem stacjonowania m.in. dużych transportowych samolotów C-130 Hercules. W Powidzu stacjonuje też co najmniej tysiąc żołnierzy amerykańskich. W 2023 roku na terenie przyległym do bazy został otwarty nowy kompleks logistyczno-sprzętowy LTESM-C, którego celem jest długoterminowe magazynowanie i naprawa sprzętu US Army. W budowie znajdują się także: składy środków bojowych MSA, magazyny mobilnego systemu bazy lotniczej DABS i skład paliwa BFS.
Pod budowę obiektów militarnych wycięto już co najmniej 100 hektarów lasów, z których część leżała na terenie obszaru Natura 2000 i Powidzkiego Parku Krajobrazowego. W miejscach gdzie jeszcze kilka lat temu były jedynie polne drogi powstały szerokie szosy i ronda zdolne pomieścić ciężki sprzęt. W okolicach bazy powstają miejsca sprofilowane pod amerykańskich żołnierzy, które nierzadko w karykaturalny sposób odwołują się do amerykańskiej symboliki. Jednocześnie wzdłuż brzegów jeziora powstaje coraz gęstsza zabudowa domków i innych obiektów wypoczynkowych. Tymczasem w ostatnich latach w jeziorze ubywa wody, za co w głównej mierze odpowiedzialna jest działalność pobliskiej kopalni odkrywkowej, ale także globalne ocieplenie, którego skutkami są: mała roczna suma opadów i ogólny wzrost temperatur.
W rezultacie wspomnianych inwestycji wojskowych ośrodek w Powidzu staje się dużym kompleksem lotniczo-logistyczno-sprzętowym i jedną z ważniejszych europejskich baz NATO, która z pewnością jest na liście celów strategicznych, choć rzecz jasna innych mocarstw niż dawniej.
Lotnisku, bazie, lasom, okolicznym wioskom i jezioru nadano nowy numer.

Fotografie powstały w latach 2021-2023.
Projekt zrealizowano przy pomocy środków z budżetu Województwa Wielkopolskiego
w ramach stypendium Marszałka Województwa Wielkopolskiego w dziedzinie kultury.