1.06. - 27.06.2022
Stara Galeria ZPAF
Plac Zamkowy 8, Warszawa
Wernisaż wystawy
w środę 1 czerwca 2022
o godz. 19:00
Wystawa czynna
do 27 czerwca 2022
poniedziałek - piątek 12:00-18:00
sobota - niedziela 14:00-18:00
Organizator
Okręg Warszawski
Związku Polskich
Artystów Fotografików
Partnerzy medialni
Wystawę podzieliliśmy na trzy części, które wypełnią trzy sale Starej Galerii. Materiały do wystawy zbierałem w Drohobyczu, w latach 2010–2016, a inspiracją była twórczość Brunona Schulza. Pierwsza część, (w sali „zielonej”) to „Wiosna”. Prace wchodzące w skład tego zestawu były już prezentowane m. in. podczas V Międzynarodowego Festiwalu Brunona Schulza w Drohobyczu i w Muzeum Literatury w Warszawie. W tej sali pokażę też film dokumentalny „Maski” (15 min.), który powstał podczas mojego pobytu w Drohobyczu w 2014 roku. Zdjęcia do filmu kręciłem tuż po zajęciu Krymu przez Rosjan. Jednym z bohaterów filmu jest Andriy Yurkevych, współzałożyciel i dyrektor teatru Alter, aktor i reżyser, który teraz walczy w obronie swojej ojczyzny. W zakończeniu filmu Andriy mówi o roli artysty w kraju, w którym toczy się wojna. Dzisiaj ta wypowiedź jest wciąż aktualna.
Film nie miał jeszcze premiery telewizyjnej, był prezentowany na International Short Film Festival „DISTANCES" w Dublinie w 2018 i podczas „Wieczoru schulzowskiego” w 2019, zorganizowanego przez Stowarzyszenie im. Jana Karskiego w Kielcach.
Duża sala Starej Galerii to zestaw „Druga Jesień”. Te prace nie były jeszcze nigdzie pokazywane.
Na Ziemi zawsze gdzieś jest wiosna i gdzieś trwa właśnie jesień. Z doświadczenia wiemy, że te dwie pory roku nigdy się nie spotkają... chyba że u Schulza. Tekst do katalogu „Wiosny” w 2012 napisała Wiera Meniok, dyrektorka Centrum Polonistycznego w Drohobyczu, współorganizatorka wszystkich dotychczasowych edycji Międzynarodowego Festiwalu Brunona Schulza w Drohobyczu. Wiera została w Drohobyczu, jest wolontariuszką. Powiedziała mi, że jej 80-cio tysięczny Drohobycz przyjął już 20 tys. uciekinierów ze wschodniej Ukrainy. Obiecała napisać tekst do „Wiosny i Drugiej Jesieni” A. D. 2022. Fotografie do tej wystawy powstawały przez kilka lat, a następne kilka czekały na swój czas. Używałem różnych technik: camera obscura przeźrocza 4x5 cali, neg. barwny 6x9 i wielokrotne ekspozycje, bardzo stare Fotopany HL 6x9 i jeden z pierwszych modeli Lumix-a.
W trzeciej sali Joanna pokaże 7 kolaży, ilustracji do „Sklepów Cynamonowych” B. Schulza. Technika w jakiej powstały, to swobodne nawiązanie do Cliché-verre, techniki graficznej, której używał Bruno Schulz. Zaprezentowane zostaną w otoczeniu, „towarzystwie” fotografii wnętrza synagogi drohobyckiej, jednej z największych w tej części Europy. Kolaże będą oprawione, a fotografie naklejone bezpośrednio na ściany galerii. Chcemy osiągnąć efekt odsłaniania kolejnych warstw farby, fresków itp. Dla nas to jest nawiązanie do fresków, które Bruno Schulz robił w pokoju dziecięcym w mieszkaniu swojego „protektora” SS-mana Landaua.
Freski te po wojnie zniknęły, potem się odnalazły, żeby znowu zniknąć. Ostatecznie do ich posiadania przyznał się Instytut Yad Vashem.
Chcemy pokazać zdjęcia z Drohobycza teraz, ponieważ napaść Rosji na Ukrainę dotknęła nas osobiście. Na tej wojnie walczą nasi przyjaciele, a w naszym domu mieszkają teraz obcy nam do niedawna ludzie. W pierwszych dniach tej wojny wróciło do nas pytanie, które zadawalimy sobie przed laty: gdyby napadli na Polskę, to zostalibyśmy i walczyli, czy uciekali?
Bruno Schulz zginął w Drohobyczu, choć podobno mógł uciec, ale nie potrafił. Zwlekał z wyjazdem tak długo, aż było za późno.
Co trzyma tych, którzy wolą walczyć, niż uciec, albo nie walczą, ale nie potrafią, czy też nie chcą wyjechać?
Może myślą: „nikt i nic nie zmusi mnie do opuszczenie tego miejsca. Mam jeden świat, jedną ojczyznę. Kocham ją, choćby czasem wydawała się być wybrakowana, skarłowaciała, niedoskonała jak świat u Brunona Schulza. Kocham ją pomimo, czy za te niedoskonałości? Trwam w niej do końca, nie chcę uciekać z miłości do niej, czy z lęku przed tym, co na zewnątrz? A może tylko ten lęk usprawiedliwiam i nazywam miłością do ojczyzny?“ Senat RP ogłosił rok 2022 Rokiem Brunona Schulza. Kolejna edycja Festiwalu Brunona Schulza w Drohobyczu, zaplanowana początkowo na czerwiec br., odbędzie się w sierpniu w Lublinie i może w Drohobyczu.
Wojtek Walkiewicz
Joanna Walkiewicz – absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, Zamiejscowego Wydziału Grafiki w Katowicach i Podyplomowego Studium Pedagogicznego Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Specjalistka ds. Rekonstrukcji Cyfrowej Obrazu w Filmotece Narodowej Instytucie Audiowizualnym w Warszawie. Zilustrowanie „Sklepów Cynamonowych” wydawało mi się pociągające i straszne jednocześnie. Proza Bruno Schulza była piękna i inspirująca ale jednocześnie bałam się, że mogę nie podołać z wyobrażeniem tego tematu. Jak ustrzec się przed banałem, zwykłą ilustracyjnością? Zaczęłam szukać inspiracji spacerując po miejskich zaułkach, fotografując brudne zakamarki i rozpadające się szczeliny. Wiedziałam tylko, że to musi być miasto, jeszcze nie wiedząc co zrobić z jego materią. Stan rozpadu i destrukcji podkreśliłam wąską gamą barwną. Przy połączeniu z animalistycznymi elementami uzyskałam efekt niepokojącej metafory. Organiczne formy zrosły się z murami i deskami przypominając pewnego rodzaju niepokojącą baśń, którą zadziwił mnie Bruno Schulz. Wizualną rzeczywistość lat dziewięćdziesiątych odnalazłam we współczesnym Drohobyczu, który w końcu odwiedziłam. Przekonałam się, że istniał naprawdę. Rozpad, tymczasowość, niedopowiedzenie i nostalgię...
Duch Bruno Schulza nadal był tam obecny. Intuicja mnie nie zawiodła...
Wojciech Walkiewicz – absolwent Wydziału Radia i Telewizji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, na kierunku operator obrazu filmowego i realizator TV i Policealnego Studium Fotograficznego w Warszawie. Autor zdjęć do filmów dokumentalnych, teledysków i cyklicznych programów telewizyjnych. Członek Związku Polskich Artystów Fotografików i Stowarzyszenia Filmowców Polskich. Dwukrotny stypendysta Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Autor wystaw indywidualnych: „Powidoki”, „Wiosna”, „Miasto nad Wisłą”, „Wielki Wybuch Wiosennej Wilgoci”, „Zamrozy”, „Antarktika”, „O przyszłość Rapperswilu” prezentowanych w Polsce, Ukrainie i Szwajcarii. Brał udział w festiwalach i wystawach zbiorowych: XII, XV i XVII Międzynarodowe Biennale Krajobrazu w Kielcach, „Przedwiośnie 37” BWA w Kielcach, Art Fresh Festival w Warszawie, V i VI Międzynarodowy Festiwal Brunona Schulza w Drohobyczu (Ukraina), eXperimenta 3 w Paderborn (Niemcy), „Między ilustracją a sztuką V„ w Lublinie, Noce Muzeów w Warszawie i w Kielcach. Zdobywca II-giej nagrody w konkursie „Kieleckie inaczej” i wyróżnienia w konkursie „TIME” (The Royal Photographic Society of Thailand). Publikacje: Polityka 32/2015, contra doc! #3, Fotopolis, Fototekstura, Fraza 2017 nr 3-4 (97-98), Konteksty 2019 nr 1-2 (324-325). Autor albumu fotograficznego „Antarktika“.