Galeria ZPAF / zpafgallery, ul. św. Tomasza 24, Kraków
Organizator: Okręg Krakowski Związku Polskich Artystów Fotografików
Wernisaż w czwartek 14 marca o godz. 18:00, ekspozycja do 13 kwietnia 2024
Kurator wystawy: Stanisław Kulawiak. Kuratorka galerii: Danuta Węgiel
Galeria otwarta: środa – sobota w godzinach: 14:00 – 18:00

Żyjąc w Wyoming
Od czasu, gdy rozpoczęłam pracę jako dziennikarka telewizji w Wyoming, przejechałam setki mil po całym stanie wraz z fotografem Zbigniewem Bzdakiem przygotowując reportaże o aktualnych wiadomościach. Podczas podróży dyskutowaliśmy godzinami o tym, co nam się w Wyoming podoba, a co nie i dlaczego żadne z nas nie chciałoby żyć gdzie indziej. Podczas wyjazdu na narty do Narodowego Parku Yellowstone, siedząc przed kominkiem przy wyjątkowo mroźnej pogodzie, postanowiliśmy wyrazić naszą fascynację o Wyoming w formie książki. Tak rozpoczęła się nasza odkrywcza podróż licząca ponad 20 tysięcy mil. Zasadnicze pytanie, jakie sobie postawiliśmy, było proste: Kto decyduje się na życie w najmniej zaludnionym stanie, w królestwie dzikiej natury i oszałamiających pejzaży, gdzie jednak brak wielkich miast? Poszukiwaliśmy odpowiedzi na wysokości 13.770 stóp nad poziomem morza na szczycie Grand Teton i 1.600 stóp pod powierzchnią ziemi w bajecznej scenerii ogromnej kopalni sody śnieżnej.
Niewiele więcej niż pół miliona osób żyje w tym stanie pełnym dzikich górskich krajobrazów i wielu małych miejscowości rozrzuconych na przestrzeni odpowiadającej czterem piątym powierzchni Polski, która ma 37.75 milionów mieszkańców. W Wyoming na jedną milę kwadratową przypada pięć osób. Tak wyjątkowo mała populacja sprawia, że wielu z tych ludzi sądzi, że jest w stanie podołać wszystkiemu i nie ma zbyt dużej konkurencji, która by ich mogła powstrzymać. Podejmują nowe projekty i zakładają biznesy z przeświadczeniem, że nie zaszkodzi spróbować.
Zbigniew swoją kamerą utrwalał przyrodę oraz ludzi z Wyoming, wkładając w to uczucia jakich doznawał, podczas gdy ja chwytałam słowa, aby przekazać opowiadane historie, jakimi szczodrze dzielili się z nami napotkani ludzie. Bzdak stwierdził: „Wyoming zafascynował mnie bardziej, niż się spodziewałem. Odkryłem żywy folklor: od indiańskich ceremonii pow-wows, przez jarmarki związane z wypasem owiec, ekscentryczną celebrację letniego przesilenia słonecznego, po codzienną pracę na ranczo i zwyczajowe znakowanie bydła, a wszystko to jest częścią tutejszej kultury”.
Ludzie przenoszą się do Wyoming głównie dla radości, jaką dają im przygody w otwartej przestrzeni, nie zrażając się tym, że nie ma tam takich szans na pracę, jakie stwarzają wielkie miasta. Bzdak zawsze marzył o podróżach i fotografowaniu w egzotycznych krajach. W Wyoming znalazł rozległe terytorium, izolowane i egzotyczne, o nieodpartym uroku dla miłośników natury, górników oraz nieujarzmionych dusz naszych czasów. W tej książce najbardziej zapadają w pamięć fotografie, na których zadziwiające piękno krajobrazów przenika się z wizerunkami twarzy tak wyjątkowych obywateli Wyoming.
Susan Anderson, listopad 2023

Sweet Home Chicago
Chicago jest i zawsze było uważane za najbardziej polskie miasto w USA. Według spisu ludności w roku 2000 w mieście i okolicach mieszkało ponad 800.000 osób polskiego pochodzenia. Pierwsza fala imigrantów przybyła tutaj w latach 1860., a ostatnia po ogłoszeniu stanu wojennego w Polsce, czyli w latach 1980. – przyjechało wtedy i osiedliło się w Chicago ponad 100.000 osób. Jest to bardzo zróżnicowana grupa ludzi mówiących głównie po angielsku lub też przeróżnymi odcieniami dawnych polskich dialektów. Widoczne są też olbrzymie różnice pokoleniowe i kulturowe. Dla niektórych polskość to tylko sentymenty i dawne wspomnienia rodzinne, a dla innych są to mocne więzi utrzymywane z rodzinami mieszkającymi obecnie w Polsce. W Chicago działają liczne instytucje kulturalne i religijne pozwalające na podtrzymywanie tradycji i nauki języka polskiego.
Ja dotarłem do Chicago dopiero w 1991 po dziesięciu latach pobytu w stanie Wyoming, gdy znalazłem pracę jako fotoreporter dla dziennika The Times w Indianie. Praca fotografa w wielkim mieście była podniecająca, każdy dzień przynosił nowe doświadczenia i przeżycia. Odnowiłem też znajomości z dawnymi przyjaciółmi z czasów studiów w Krakowie, bo wcześniej, mieszkając w Wyoming, nie miałem żadnych kontaktów z Polonią. Ale tak naprawdę to zacząłem poznawać polskie środowisko trochę później, bo dopiero w roku 2000, gdy pracowałem dla projektu dokumentalnego CITY 2000.
Dla mnie kontakty z Polonią w Chicago to było duże przeżycie, dające szansę na powrót do moich korzeni i odkrywania własnej polskości.
Moim głównym tematem dla projektu CITY 2000 było dokumentowanie obrzędów religijnych w środowiskach imigrantów a w tym również Polaków. Później zacząłem fotografować inne aspekty codziennego życia w polskich dzielnicach. Odwiedzałem kluby tańca, sklepy, restauracje oraz dokumentowałem wydarzenia takie jak Parada Konstytucji 3 Maja w Chicago, na którą w tamtych latach przybywało około 300.000 osób. Rok 2000 to był przełomowy okres dla chicagowskiej Polonii, bo po zmianach w Polsce, a później integracji z Unią Europejską emigracja z Polski do USA ustała.
Moja wystawa Sweet Home Chicago. Polonia 2000  to bardzo fragmentaryczny obraz środowiska polskiego, ale dla mnie to była przede wszystkim okazja aby poznać wielu wspaniałych ludzi oraz do odświeżenia własnych związków z polską kulturą.
Zbigniew Bzdak, grudzień 2023

Wystawie towarzyszy dwujęzyczny katalog - kliknij w obrazek powyżej by się z nim zapoznać / pobrać

Zbigniew Bzdak urodził się w 1955 roku w Radomsku. W czasach licealnych
(1970-1974) zaczął fotografować w kółku fotograficznym przy Domu Kultury w Radomsku. Następnie studiując fizykę jądrową na AGH (1974-1979) w Krakowie współpracował ze Studencką Agencją Fotograficzną, a w roku 1976 był współzałożycielem Grupy Twórczej SEM, z którą brał udział w wielu akcjach i wystawach. Wtedy współpracował też z pismami studenckimi („Magazyn Studencki”, „Student”, „Politechnik”) i magazynami ilustrowanymi („Razem”, „itd.”). W 1978 roku został laureatem nagrody „Czerwona Róża” dla fotoreporterów studenckich.
W 1979 roku wyjechał z Polski jako fotograf z ekspedycją kajakową Canoandes '79 (Klub Bystrze przy AGH) do Meksyku i Peru, gdzie przez dwa lata dokumentował eksplorację nieznanych rzek w Ameryce Łacińskiej. Jego zdjęcia z pierwszego przepłynięcia Amazonki od źródeł do oceanu zostały opublikowane w roku 1987 przez „National Geographic Magazine” oraz w książce Joe Kane Running the Amazon. Następnie przez wiele lat współpracował z „National Geographic Magazine” fotografując kolejne wyprawy kajakowe do najgłębszego kanionu na świecie Colca w Peru, opublikowane w magazynie w 1993 roku. Inne projekty, w których brał udział to eksploracja i pomiary źródeł rzeki Amazonki w Peruwiańskich Andach oraz dokumentowanie życia mało znanego szczepu Indian Waorani w amazońskim regionie Ekwadoru. W latach 1982-1990 mieszkał w stanie Wyoming w USA, gdzie był fotoreporterem w stanowej gazecie „Casper Star-Tribune”. W 1990 roku został wydany album fotograficzny zatytułowany Living in Wyoming, Settling for More z tekstem Susan Anderson. Album ten został nagrodzony w 1991 przez prestiżowy magazyn „Communication Arts” jako książka roku.
W roku 1991 przeprowadził się do Chicago, gdzie pracował w gazecie „The Times” w stanie Indiana, najpierw jako fotoreporter, a później jako dyrektor działu fotografii. Rok 2000 spędził fotografując życie religijne imigrantów w Chicago do dokumentalnego projektu CITY 2000. Zdjęcia z tego projektu były wielokrotnie wystawiane w galeriach i muzeach w Chicago oraz wydane jako album fotograficzny, a następnie wszystkie zdjęcia i negatywy weszły do specjalnej kolekcji na Uniwersytecie Illinois w Chicago. Po zakończeniu projektu w 2001 roku prowadził przez rok zajęcia z fotografii na Columbia College Chicago, a następnie w latach 2002-2020 był fotoreporterem w „Chicago Tribune”, gdzie dokumentował wydarzenia krajowe i międzynarodowe m.in. huragan Katrina i wojnę w Iraku.
W roku 2008 fotografował kampanię wyborczą prezydenta Baracka Obamy, a następnie jego pierwsze miesiące w Białym Domu. Jego fotoreportaże i wideo były wielokrotnie nagrodzone w konkursach prasowych, a w 2015 dostał Emmy Award za film dokumentalny „Kenwood‘s Journey”.
Obecnie mieszka w stanie Michigan, pracuje nad własnymi projektami i wystawami oraz porządkowaniem obszernego archiwum fotograficznego. Więcej na stronie autorskiej.

Wernisaż wystawy z udziałem autora oraz kuratorów...

Kolejne wydarzenia związane z przybyciem Zbigniewa Bzdaka do Polski:

◉ Zbigniew Bzdak – Zobaczyć świat - spotkanie z fotoreporterem dokumentalistą „Chicago Tribune”
Pokaz multimedialny Portfolio 1976–2023
➤ Klub Dziennikarzy „Pod Gruszką“, Kraków, ul. Szczepańska 1, prowadzenie: Danuta Węgiel
18 marca 2024, godz. 18.00

Dołącz do wydarzenia na Facebooku 

Zbigniew Bzdak był gościem Tadeusza Marka w Przystanku Kultura Radia Kraków.
Kliknij w obrazek powyżej by odwiedzić stronę Radia Kraków i posłuchać bardzo ciekawej rozmowy...