Marcin Grabowiecki "Polska Bukowina"
Oglądając wystawę Marcina Grabowieckiego nie sposób odnieść się do wartości dokumentalnej
jaką niesie ze sobą fotografia. Projekt ten nie przypomina jednak typowego materiału
reporterskiego. To raczej nostalgiczna podróż niczym z pamiętników Kapuścińskiego po miejscach,
na których swój ślad odcisnęła historia.
Bukowina , kraina historyczna przedzielona obecnie granicą ukraińsko-rumuńską. W kilku
sąsiadujących ze sobą wioskach żyją potomkowie Polaków, którzy przybyli w to miejsce
pod koniec XVIII wieku. Tutejsi mieszkańcy to potomkowie górników z Wieliczki, Bochni.
To także polscy górale z Czadcy (obecnie na terenie Słowacji). Mimo meandrów historii i wojen,
tutejszym mieszkańcom udało się zachować odrębność kulturową oraz język będący
archaiczną polszczyzną. Bukowińscy Polacy stanowią zintegrowaną grupę skupioną głównie
w kilku wsiach - Pleszy, Poianie, Mikuli i Nowym Sołońcu. Codzienność i globalizacja prowadzą
do zaniku potrzeby pielęgnowania dawnych tradycji. Na niektórych ze zdjęć spostrzegamy
pewne obiekty mogące kojarzyć się z pielęgnowaniem tradycji - pamiątki rodzinne, portrety
wielkich polaków na szkolnej ścianie, polski alfabet, chusta z polskimi inskrypcjami.
Mimo, że autor dokładnie określa teren swoich fotograficznych penetracji, to materiał ten
ma dla mnie wymiar daleko uniwersalny. Równie dobrze podobne zdjęcia mogłyby powstać
na innych rubieżach dawnej Rzeczypospolitej - chociażby Polesiu. Wiąże się to m.in z faktem,
że dla tych ludzi polskość to nie tylko zwyczaje, tradycja ustna niosąca opowieści i historie
rodzinne, ale kwestia tożsamości i pewnej ciągłości pokoleniowej.
Autor zapytany o kulisy swojej pracy i powód podjęcia się takiego tematu odpowiada -
„ Miejsca te odkryłem już kilka lat wcześniej, podróżując po Rumunii. Już wtedy wzbudziły
moje zainteresowanie. Dostrzegłem w ludziach charakterystyczną dumę narodową, która
przetrwała przez lata trwa w oderwaniu od terytorialnej ojczyzny”.
„Spotkałem gościnnych ludzi, z którymi zamieszkałem. Wydawało mi się to najbardziej naturalną
drogą do poznania ich mentalności. Starałem się w każdej wiosce spędzić przynajmniej kilka dni,
co umożliwiło mi bliższe poznanie ludzi. W pewnym momencie zdjęcia przestały być najważniejsze,
chociaż one mnie tu sprowadziły po raz drugi. Okazało się, że to co najistotniejsze tak jak zawsze
pozostało "między słowami", a fotografia stanowiła klucz do poznania barwnego i niezwykle
oryginalnego świata mniejszości polskiej zamieszkującej Bukowinę.”
Bucovina is a remarkable region split between Ukraine and Romania. It consists has a several
neighbouring communities where people have lived since the 18th century. Although the
outside world has moved forward, there remain several villages which continue to follow
the traditions, values, religions and life of the 19th century. These villages are inhabited by
the descendants of coal miners from Wieliczka and mountaineers from Czadca, who settled
there many moons ago. Bucovina’s people were formed from a diverse number of ethnic
groups from different parts of Poland. To this day villagers continue to speak a ancient form
of the Polish language, and continue to live a plain and extremely poor lifestyle. A vast amount
of indigenous Poles have inhabited the villages of Bucovina: Plesza, Poiana Mikuli and
Nowy Soloniec. It is these villages and their customs that have inspired and compelled me
to focus my attention in this region.
Marcin Grabowiecki. Urodzony w 1979 roku w Bytomiu. Interesuje się głównie fotografią
dokumentalną i portretem. Absolwent Instytutu Twórczej Fotografii, Uniwersytetu Śląskiego
w Opawie, Czechy, 2009, Studium Animatorów Kultury, Opole, 2003, produkcja
telewizyjno-filmowa, Wydział Radia i Telewizji, Uniwersytet Śląski, Katowice, 2002.
Wystawy indywidualne: Stara Huta-Czerniowce, Krotoszyn, 2004, Rozmyte, BWA, Opole, 2003
Stypendysta Marszałka Województwa Śląskiego w dziedzinie kultury, 2009 oraz wiele wystaw zbiorowych.
Marcin Grabowiecki. Born in 1979, Bytom (Poland). Lives in Warsaw (Poland).
Institute of Creative Photography, Silesian University in Opava (Czech Republic), 2009
Department of Photography, School of Animation, Opole (Poland), 2003
Radio & TV Department, film management, Silesian University, Katowice (Poland) 2002
Solo exhibitions: Stara Huta-Czerniowce, Krotoszyn (Poland), 2004 Vague, BWA, Opole (Poland),
2003, and many group Exhibition.
Awards: Silesia Region Grant for Young Artists (Poland), 2009
www.marcingrabowiecki.com
Wystawa jest czynna dla zwiedzających w dniach 24.06 – 29 lipca 2010.
Zapraszam serdecznie Kurator Anna Wolska